Installateur negeert robotica

OTIB, Uneto-VNI en allerlei branchegoeroes grijpen elke kans aan om robotica een grote toekomst toe te dichten. Toch zeggen hun voorspellingen niets zonder onderbouwing met praktijkervaringen van ondernemers. Maar die zijn schaars. Enkele pioniers snuffelen aan robotica en bereiken zelfs al resultaat: “Het levert ons kwaliteit, kwantiteit, efficiency en rendement op.”

 

Misschien kent u het ongelofelijke verhaal van de volledig verlamde 28-jarige Amerikaan die eind vorig jaar in het nieuws kwam met zijn nieuwe robothand waarin een klein beetje gevoel zat. Na een hersenoperatie werd het tastcentrum van de man aangesloten op de hand en na maanden intensief oefenen begon er ‘iets’ te leven in de prothese. Een wonder! En dat is pas het begin. Wie weet zal de robothand ooit net zo goed werken als een echte hand. Vooralsnog is de wetenschap blij met dit nieuwe hoofdstuk in de hedendaagse robotica. 

Netwerkrobots
Het bruggetje is snel gemaakt. Als we het uiterst complexe menselijke zenuwstelsel contact kunnen laten maken met een robothand, kunnen we robots natuurlijk ook cv-ketels laten repareren, wandcontactdozen laten afmonteren, toiletpotten laten vernieuwen, ventilatiesystemen laten onderhouden en rioleringsbuizen laten ontstoppen. Toch gebeurt dat allemaal niet. En dat is opmerkelijk. Vooruitstrevende bedrijven in de installatiebranche, die concreet zijn over robotica, zijn nauwelijks te vinden.

Ondertussen broeit er vanalles. Uneto-VNI lijkt serieus werk te maken van robotica. Samen met TNO is een scenariostudie uitgevoerd want de branchevereniging ziet ook dat robotica in opkomst is en dat deze ontwikkeling invloed gaat hebben op de installatiebranche. Zwaar en repeterend werk kan worden overgenomen door robots. Ook de ontwikkelingen rondom het exoskelet (geavanceerde stukken techniek die mensen kunnen helpen bij het beter functioneren) zijn interessant. Steeds meer activiteiten zijn te robotiseren, stelt de branchevereniging. Denk aan het lassen van standaardmaterialen en inspecteren van gevels en gebouwen.

Daar willen we meer van weten. Wat is de visie van vooruitstrevende installateurs op robotica? Hoe passen ze het toe? Waar denken ze over na? Waar liggen ze wakker van? Welke kansen zien ze voor het verbeteren van hun diensten en processen? Enkele serieuze pogingen om een naam los te krijgen bij de branchevereniging lopen echter spaak. Diverse medewerkers van Uneto-VNI krijgen de vraag voorgelegd maar kunnen geen ondernemer naar voren schuiven die hier ideeën over heeft. Dat is best wel opmerkelijker aangezien de branchevereniging zo’n 6.000 leden heeft.

“Ondernemers zien heus de potentie wel van robotisering” aldus Maarten van der Boon van de R&D-afdeling van Leertouwer, een technische dienstverlener op het gebied van elektrotechniek, ICT en klimaatbeheersing. Van der Boon geeft presentaties over ‘het snijvlak tussen mens, technologie en functionaliteit’. Hij ziet stormachtige ontwikkelingen in de zorg, energiesector, veiligheid, communicatie en ICT. De installatiebranche? Die blijft achter. Van der Boon: “Het punt is de doorvertaling naar diensten en bedrijfsprocessen. Dat zie ik nauwelijks. Hier en daar wordt geëxperimenteerd. Daar blijft het bij.”

Killer robots
De verhalen over robots grijpen ondertussen om zich heen. Computers zullen steeds beter in staat zijn te denken en anticiperen als mensen, lezen we in de krant. In sommige gevallen zullen ze het werk gaan overnemen. Organisaties zullen hiermee aan de slag moeten om concurrerend te blijven, wordt er beweerd. De digitale revolutie wordt zelfs ‘een vaststaand feit’ genoemd. Iedereen die niet mee gaat heeft er niets van begrepen. “Ongeacht de mate waarin mensen enthousiast worden van de digitale revolutie, is het een feit dat technologie ons leven de komende jaren gaat veranderen”, beweert Robert Hoeksema, sales director Benelux bij OpenText.

Zijn het feiten of meningen? Dat is de vraag want een heel ander signaal wordt afgegeven door Daniela Rus, hoogleraar Informatica aan MIT, een van de meest prestigieuze technische universiteiten ter wereld. Rus zei onlangs in NRC dit: ‘Robots naar Mars sturen is makkelijker dan robots de was laten vouwen’. Volgens Rus kunnen robots nog vooral heel veel niet. Volgens haar zullen er nog flink wat jaren overheen gaan voordat robots taken van ons gaan overnemen. Taken dus, geen hele beroepen. Killer robots die mensen overbodig maken? Rus gelooft er niet in.

Dat neemt niet weg dat zich nieuwe kansen aandienen. Volgens Maarten van der Boon zijn er legio toepassingsmogelijkheden in de installatiebranche: “De cv-ketel kan worden geopend waarna de monteur met een VR-bril snel data uitleest en problemen terugkoppelt. Robots kunnen langs de muur gestuurd worden en wandcontactdozen afmonteren. Ze kunnen nieuwe producten data laten genereren en domotica finetunen met automatisering, of complete gebouwinstallaties op afstand besturen. Ik noem ook predictive maintenance: data analyseren en energiegebruik reguleren. Met dashboards is de ondernemer volledig in control, met overzicht over onderdelen die dreigen uit te vallen. Dit alles zie ik als robotica.”

Van der Boon denkt dat robotica veel beroepen in de installatiebranche een totaal andere inhoud gaat geven. Montagewerk en engineering zullen veranderen. Tekenwerk krijgt een heel andere invulling. Beheer en onderhoud kunnen volledig op hun kop worden gezet. Contractbeheer zal straks helemaal niet meer nodig zijn. Planning van onderhoudswerk evenmin. Dit alles is buitengewoon simpel te automatiseren en die kant zal het op gaan.

Robots voor besturingskasten
Kortom: robotisering van taken komt eraan, alleen niet zo snel als vaak wordt beweerd. Dat installateurs robotica nog niet massaal omarmen kunnen we dus ook gewoon gezond boerenverstand noemen. Is de kous daarmee af? Nee. Er is namelijk nog iets anders aan de hand.

We kloppen aan bij Jacob Brobbel, business developer van Hollander Techniek, een totaalinstallateur die robotica wèl al concreet toepast. Brobbel vertelt dat Hollander Techniek haar computers al software en elektrotechnische schema’s laat maken voor pompen, voorraadvaten en besturingskasten. Met succes! Brobbel: “Onze ervaring is dat dit kwaliteit, kwantiteit, efficiency en rendement oplevert. Ik voer één keer de benodigde gegevens in en de computer maakt vervolgens zelf alle bewerkingen en levert mij een ontwerptekening van 15 pagina’s. Als ik zo’n opdracht vervolgens 40 keer per jaar krijg, snapt iedereen dat dat efficiënt is.”

Hollander Techniek ziet dat installatiewerk steeds meer wordt gestandaardiseerd. Waar kleine installateurs hun eigen kunstje 40 keer opnieuw zouden uitvoeren, laat de totaalinstallateur uit Almere simpelweg de software ratelen. De volgende stap die Hollander Techniek overweegt (maar nog niet concreet toepast) is de computer het ontwerp ook zelf laten uitvoeren, componenten op de plaat laten schroeven en draadjes laten leggen. Het proces is dan volledig geautomatiseerd.

Brobbel: “Zodra wij genoeg volume hebben gaan we dat ook doen. Alles draait om volume en standaardisatie. Mijn advies aan kleine installateurs? Samenwerken om genoeg volume te krijgen en gezamenlijke standaarden te kunnen leveren. Dan kan misschien wel 70 procent van de voorbereidingen geprefabriceerd worden. De rol van kleine installateurs moet veranderen. Fabrikanten en energiebedrijven hebben hen nodig voor the last mile ofwel gestandaardiseerd service- en onderhoudswerk thuis. Als ze hier niet in mee gaan, en hun eigen kunstje blijven doen, nemen andere partijen dit over en hebben ze straks helemaal geen rol meer.”     

Wet van Moore
Terug naar Maarten van der Boon, die geen twijfel heeft over de veranderingen door robotica. Dat bedrijven en complete branches anders gaan functioneren, zien we volgens hem in de verzekeringsbranche: “Verzekeren is een intelligent dataproces geworden, dat met een derde van het aantal medewerkers kan worden gerund. Dat is allemaal mogelijk en toepasbaar. Technologie is niet de beperking meer, het is het conservatisme en de angst voor verandering die deze ontwikkelingen tegenhoudt.”

Veranderen vinden installateurs niet fijn, weet Van der Boon: “Daar hebben ze het ontzettend moeilijk mee. Daarom wordt robotica zo weinig toegepast. Kijk ook naar BIM, een fantastische vernieuwing die processen en dus ook bedrijven verandert. BIM wordt maar mondjesmaat geadopteerd. In de dagelijkse praktijk zijn installateurs vooral bezig met het afsluiten van hun laatste project. Maar de Wet van Moore houden ze niet tegen.”

recente artikelen

gepubliceerd in diverse (vak)media

“Wat gezondheid is moet iedereen zelf bepalen”

Noord-Limburg wil de gezondste regio van Nederland worden en heeft grootse plannen. Het klinkt aantrekkelijk maar een burgerraadslid uit Horst aan de Maas heeft felle kritiek.

Lees artikel »

Securityproject Melissa hackt Russische hackers

Na Deadbolt en Genesis Market werd onlangs de hackersgroep Qakbot opgerold, mede dankzij het cybersecurityproject Melissa. Arwi van der Sluijs is er trots op en vertelt.

Lees artikel »

Pfas-zaak Dordrecht zet forever chemicals op radar

Het gevaar van pfas voor de volksgezondheid is niet meer te bagatelliseren door de recente rechtszaak tegen Chemours in Dordrecht. Maar pfas is here to stay. Hoe nu verder?

Lees artikel »

Het wonder van geperst, verhit en gefilterd gras

Start-up Grassa claimt meer eiwit uit gras te kunnen halen dan de koe. Gras is niets minder dan een wonderplantje volgens directeur Rieks Smook: "Er kan zoveel méér met gras."

Lees artikel »

Moleculair bioloog over gedrag en kwantumfysica

Moleculair bioloog en therapeut Lianne Hermers gebruikt de kwantumfysica om bewustzijnskracht te ontdekken. Haar cliënten lossen mentale problemen zelf op zonder pillen.

Lees artikel »

Overvolle binnensteden hunkeren naar fresh air

Bedrijfsbussen op diesel mogen vanaf 2025 veel Nederlandse stadscentra niet meer in. Met elektrische steps, cargo-bikes en (bak)fietsen vinden monteurs hun weg in de binnenstad.

Lees artikel »

Google wil onze medische data, maar wat willen wij?

Care Studio van Google Health heeft aangekondigd in de VS patiëntendossiers te willen gaan beheren. Huisarts Huib Rutten ziet risico's: "De regie moet altijd bij de patiënt blijven."

Lees artikel »

Bouwvallig Blackpool, walhalla voor kansarmen

De Engelse badplaats Blackpool werd onlangs belachelijk gemaakt door minister Helen Wheeler. Ze bood haar excuses aan maar met financiële steun schiet de stad meer op.

Lees artikel »

Mark Soetman levert de primeur: rauw krabbenvlees

Start-up Crustalicious heeft een machine ontwikkeld die kleine krabben in zes stappen ontdoet van pcb's, zware metalen, ingewanden en schaal. Een wereldprimeur!

Lees artikel »

Meneer Parkinson gaat niet weg, maar boksen helpt wel

Parkinson dendert als een epidemie door Europa. Om het ziektebeeld te vertragen worden steeds meer bokstrainingen speciaal voor Parkinson-patiënten verzorgd.

Lees artikel »