Ondernemen op een zinkend schip

Ondernemers in zwaar weer denken dat ze aan de goden zijn overgeleverd. Te vaak geven ze het roer uit handen en veroorzaken ze veel meer problemen dan nodig is, want als er ergens verstandige beslissingen gemaakt kunnen worden, is het wel op een zinkend schip. Serena Scholte, oprichter van de Feniksgroep, zette het thema ‘failliet gaan' opnieuw op de kaart.

Er zitten miljonairs en soms zelfs multimiljonairs tussen, maar in de ronde tafel-bijeenkomsten van Serena Scholte is daar weinig van te merken. Hun krijtstrepen pak hebben ze nog aan maar daar is dan ook alles mee gezegd. Hun branie zijn ze kwijt. Het is nederigheid troef in de klasjes van de Feniksgroep met als thema ‘Kom sterker uit een (dreigend) faillissement'. Scholte: "Er zitten geen bralapen tussen, dat is heel apart. Alsof ze stuk voor stuk een wake up-call hebben gehad. Een kopje koffie drinken met hun vrouw vinden ze waardevoller dan al het geld van de hele wereld."

Het is dan ook niet niks wat ondernemers overkomt als ze failliet gaan. Geen vernedering blijft hen bespaard. De deur van hun pand wordt vergrendeld. Hun eigen post mogen ze niet meer openen. De curator is bezig hen kaal te plukken en de vrienden die ooit rijendik aan hun voordeur stonden zijn ineens in geen velden of wegen te bekennen. Welnu, dat is niet best voor het zelfvertrouwen. Gelukkig hoeft u, installateur in zwaar weer, het wiel niet zelf uit te vinden. De Feniksgroep organiseert bijeenkomsten over het voorkomen of afwikkelen van faillissementen en een nieuwe start maken.

Aan de drank
Het aantal faillissementen steeg in het eerste kwartaal van 2013 met 48 procent naar 3.143. Dat blijkt uit de nieuwste cijfers van de Kamer van Koophandel. Ook installatiebedrijven ontspringen de dans niet. De willekeurige lijst met namen van installateurs is lang. Ze heten De Boer, Meijer, Schipper & Faay, Besselink, Corbeek-Resink, De Jong, Rias of Schots. "Ik schat dat er wekelijks twee installatiebedrijven failliet gaan", aldus Serena Scholte. Hoeveel het er precies zijn? Belangstellenden kunnen naar hartelust turven op Faillissementsdossier.nl.

Op de dag van het interview zou Scholte eigenlijk een lezing geven op de Week van de Ondernemer. De belangstelling viel tegen, de lezing werd geannuleerd en Scholte had plotseling tijd over. Het tekent het taboe dat nog steeds rust op failliet gaan. Het regent faillissementen maar een van de weinige gespecialiseerde dienstverleners krijgt de zaal niet vol. Ondernemers schamen zich er nog steeds voor en durven hun gezicht niet te laten zien. Dat is precies de reden dat Scholte in maart 2012 de Fenikscampagne begon. Het taboe op failliet gaan moest nodig doorbroken worden.

Scholte formeerde een multidisciplinair team dat alle aspecten van de problematiek belicht. Een accountant, een coach en twee bedrijfsadviseurs zijn stand-by om samen met de ondernemer te kijken wat nodig is. De ondernemer zelf staat aan de stuurknuppel. Scholte: "Ondernemers denken vaak ‘het overkomt me', ‘ik ben aan de goden overgeleverd', ‘ik heb geen idee wat er op me af komt'. Ze hebben jarenlang gevochten, zijn moe gestreden, boos, depressief of aan de drank geraakt. Ik hoor zelfs schrijnende verhalen over ondernemers die op straat zijn beland of zelfmoord hebben gepleegd. In Nederland is er heel weinig opvang voor deze doelgroep. Iedereen mag fouten maken behalve ondernemers. Die krijgen een kruisje achter hun naam, terwijl ze een klankbord nodig hebben om hun boosheid een plek te geven en een nieuwe start te maken."

Doorstarters succesvoller
Wat zijn de voornaamste oorzaken van failliet gaan? Dat kan niemand beter beoordelen dan de curatoren die de boedel afhandelen en rond mogen snuffelen in keuken en koelkast. Uit een enquête van de VU Amsterdam en Panteia/EIM uit 2012 onder 296 curatoren blijkt dat ‘mismanagement en gebrek aan visie' het vaakst wordt genoemd (63 procent). Nummer twee is de ‘slechte algehele economische situatie' (54 procent) en op drie staat ‘slecht financieel inzicht en slechte boekhouding' (33 procent). Vraaguitval, wanbetaling, fraude, gebrek aan kapitaal, gezondheids- en relationele problemen, veranderingen in wet- en regelgeving, verminderde kwaliteit van de producten en toegenomen concurrentie worden ook genoemd, hoewel veel minder vaak dan de top-drie.

Opmerkelijk aan dit lijstje is de mix van controleerbare en niet-controleerbare oorzaken. Met andere woorden: het ene faillissement is verwijtbaar, het andere is toe te schrijven aan toeval, tegenslag en domme pech. Opmerkelijk is overigens ook dat de curatoren vaker controleerbare oorzaken aanwijzen (zoals slecht financieel inzicht) dan oorzaken die niet onder controle van de ondernemer vallen (zoals vraaguitval of veranderingen in wet- en regelgeving). Dat geeft te denken.

Scholte: "Ik weet zeker dat veel faillissementen voorkomen kunnen worden als ondernemers eerder aan de bel trekken. Bij de start van je bedrijf moet je eigenlijk al een exit-strategie hebben voor als het mis gaat. Je kunt ook besluiten te stoppen als het nog kan. Dat is vaak verstandiger want je hebt dan zelf de beslissing genomen. Je blijft in charge. Dat is zoveel beter voor je sociale status en zelfvertrouwen."

En dan? Doorstarters hebben meer kans op succes, en dat is eigenlijk niet meer dan logisch. Scholte: "Zij hebben geleerd en gereflecteerd en kijken wel uit dat ze hetzelfde dansje nog eens doen. Van de ondernemers die terugkomen doet 80 procent na vijf jaar nog steeds zaken. Vergelijk dat percentage eens met starters, waarvan meer dan de helft de eerste vijf jaar niet overleeft."

Meer weten? Kijk op www.feniksgroep.com

recente artikelen

gepubliceerd in diverse (vak)media

“Wat gezondheid is moet iedereen zelf bepalen”

Noord-Limburg wil de gezondste regio van Nederland worden en heeft grootse plannen. Het klinkt aantrekkelijk maar een burgerraadslid uit Horst aan de Maas heeft felle kritiek.

Lees artikel »

Securityproject Melissa hackt Russische hackers

Na Deadbolt en Genesis Market werd onlangs de hackersgroep Qakbot opgerold, mede dankzij het cybersecurityproject Melissa. Arwi van der Sluijs is er trots op en vertelt.

Lees artikel »

Pfas-zaak Dordrecht zet forever chemicals op radar

Het gevaar van pfas voor de volksgezondheid is niet meer te bagatelliseren door de recente rechtszaak tegen Chemours in Dordrecht. Maar pfas is here to stay. Hoe nu verder?

Lees artikel »

Het wonder van geperst, verhit en gefilterd gras

Start-up Grassa claimt meer eiwit uit gras te kunnen halen dan de koe. Gras is niets minder dan een wonderplantje volgens directeur Rieks Smook: "Er kan zoveel méér met gras."

Lees artikel »

Moleculair bioloog over gedrag en kwantumfysica

Moleculair bioloog en therapeut Lianne Hermers gebruikt de kwantumfysica om bewustzijnskracht te ontdekken. Haar cliënten lossen mentale problemen zelf op zonder pillen.

Lees artikel »

Overvolle binnensteden hunkeren naar fresh air

Bedrijfsbussen op diesel mogen vanaf 2025 veel Nederlandse stadscentra niet meer in. Met elektrische steps, cargo-bikes en (bak)fietsen vinden monteurs hun weg in de binnenstad.

Lees artikel »

Google wil onze medische data, maar wat willen wij?

Care Studio van Google Health heeft aangekondigd in de VS patiëntendossiers te willen gaan beheren. Huisarts Huib Rutten ziet risico's: "De regie moet altijd bij de patiënt blijven."

Lees artikel »

Bouwvallig Blackpool, walhalla voor kansarmen

De Engelse badplaats Blackpool werd onlangs belachelijk gemaakt door minister Helen Wheeler. Ze bood haar excuses aan maar met financiële steun schiet de stad meer op.

Lees artikel »

Mark Soetman levert de primeur: rauw krabbenvlees

Start-up Crustalicious heeft een machine ontwikkeld die kleine krabben in zes stappen ontdoet van pcb's, zware metalen, ingewanden en schaal. Een wereldprimeur!

Lees artikel »

Meneer Parkinson gaat niet weg, maar boksen helpt wel

Parkinson dendert als een epidemie door Europa. Om het ziektebeeld te vertragen worden steeds meer bokstrainingen speciaal voor Parkinson-patiënten verzorgd.

Lees artikel »