Sven Asijee: Aanjagen, faciliteren, loslaten. (Foto: Techniekpact, Liesbeth Dinissen.)
"Installatiebedrijven, hou toch die achterdeur dicht"
Gepubliceerd op donderdag 15 oktober 2020
Met een frisse look en nieuwe naam is de make over van het voormalige OTIB compleet. Opleidingsfonds Wij Techniek heeft grote ambities. Dat moet ook wel want de installatiebranche ziet personeel massaal vertrekken. Van de instromende jongeren verlaat 55 procent de branche binnen twee jaar. Dramatisch! Aan Sven Asijee de taak slimme maatregelen te treffen om de exodus te stoppen.
Sven Asijee (61) is een man van de wereld. Hij woonde vijf jaar in Egypte en twee jaar in Tsjaad, had een eigen bedrijf en werkte voor bekende technische bedrijven als Croon Elektrotechniek, ingenieursbureau Tauw en installatiebedrijf Imtech. Sinds eind 2017 is hij directeur van Wij Techniek, het voormalige OTIB. Asijee’s motto is ‘investeren in jonge vakmensen voor een duurzame toekomst’, hen in staat stellen de regie te pakken over hun carrière en hun talenten te ontwikkelen.
Waarom waren de nieuwe naam en uitstraling nodig?
“De website was verouderd. De koerswijziging was al ingezet met onze nieuwe missie: vakmensen centraal en installatietechniek als hart van het bouwproces. Installatietechniek is onmisbaar voor de energietransitie, betaalbare zorg en duurzaamheid. Daar sluit onze nieuwe koers op aan. Met de nieuwe naam en uitstraling voltooien we dat proces.”
Wij Techniek wil een dynamische club zijn. Hoe zien installateurs dat terug in dienstverlening waar ze echt iets aan hebben?
“Op allerlei manieren. Een mooi voorbeeld is het pakket aan maatregelen dat we heel snel uit de grond hebben gestampt toen de coronacrisis uitbrak. Wat we fysiek al aanboden, hebben we meteen omgezet naar online. Denk aan de Vakbus, waarmee we bedrijven bezochten voor een toolboxmeeting en om met medewerkers te praten over de volgende stap in hun carrière. De Vakbus staat nu online, net als onze Meesterschapsdagen. Ook hebben we webinars georganiseerd via Skype en Zoom. We willen steeds weer nieuwe initiatieven nemen, testen en bijsturen. We hebben trouwens al een prachtig aanbod. Denk aan de Topstartersdagen. En Sterk in je Werk, voor vrouwen in de techniek. Bij alles wat we doen, willen we de vakmens verder helpen in zijn of haar ontwikkeling. Met onze branchecoaches en adviseurs arbeidsmarkt wenden we ons rechtstreeks tot de directeur, leerling, werkvoorbereider, planner en secretaresse in de regio.”
Personeel vinden voor de branche is al jaren een drama. Hoe is het nu gesteld met de in- en uitstroom?
“Het gaat goed met de zij-instroom vanuit zogenaamde ‘verdwijnberoepen’. Banen verdwijnen bij banken en verzekeraars. Die mensen komen bij ons in beeld. Ook postbodes, leraren, chauffeurs en reisagenten maken de overstap naar de installatiebranche. Zo’n 12.000 zij-instromers per jaar komen de branche binnen, plus 4.000 jongeren via de opleidingen. Op een totaal van 140.000 medewerkers in de installatiebranche stroomt dus 12 procent in. Dat is genoeg. Dat mechanisme hebben we onder de knie. Het slechte nieuws is dat er ook 12.000 mensen uitstromen, waarvan er 1.500 met pensioen gaan. Daarmee gaan kennis en ervaring verloren. De uitstroom is echt een probleem. Hoe zorgen we voor behoud? We sporen bedrijven aan hun achterdeur dicht te houden.”
Hoe pakken ze dat aan?
“Door een bedrijfscultuur te creëren waarin ruimte is voor diversiteit, waarin ook vrouwen en mensen met een andere culturele achtergrond zich thuis voelen. Nog steeds bestaat 80 procent van het personeel in de installatiebranche uit witte mannen die vijf dagen per week werken van negen tot vijf. Waarom niet vier dagen aanbieden? Waarom niet iets geprobeerd met statushouders of laaggeletterden? We willen een afspiegeling zijn van de samenleving. Wat dat betreft is er veel winst te halen. Ondernemers moeten voor een fijne landingsplek zorgen. Dat kan op zóveel manieren. Zorg dat medewerkers gezien en gehoord worden, verantwoordelijkheid krijgen, en ruimte voor eigen ideeën. Denk aan hybride vakdocenten, aan meester/gezel-koppels. Laat HR of de directie een training volgen. Investeer in mensen. Het zijn allemaal open deuren. Toch zijn dit wel de manieren om mensen langer vast te houden. De uitstroom moet binnen twee jaar met 30 procent verlaagd kunnen worden.”
Welke lessen zijn geleerd van OTIB?
“Vertrouwde formules los durven laten. De modelwoningen in Woerden hebben in twaalf jaar tijd zo’n 55.000 bezoekers getrokken, waarvan driekwart studenten en scholieren. Zo’n 3.000 installateurs hebben de woningen bezocht en nog eens 1.600 installateurs namen deel aan een workshop. Dat zijn mooie cijfers. Maar de ‘nieuwe’ techniek in de modelwoningen was verouderd. Het was tijd om te stoppen. Zo willen we werken: aanjagen, faciliteren en loslaten.”
De ooit hippe modelwoningen waren een parodie op zichzelf geworden. Waar slaan jongeren nu op aan?
“Op beurzen in Hardenberg en Utrecht heb ik lange wachtrijen gezien voor een virtual reality-game. Wie heeft als eerste de bedrading van een virtuele meterkast aangelegd? Twee teams strijden tegen elkaar. Elk team bestaat uit twee personen. De een stuurt de ander aan op afstand en kijkt mee via een hololens. Virtual reality kan voor veel meer toepassingen zorgen.”
De branche krijgt nog dit jaar te maken met nieuwe regels rondom de ‘gasketelwet’ en warmtepompopleidingen. Welke rol ziet u weggelegd voor Wij Techniek?
“Onze rol is faciliteren, als gids fungeren en doorverwijzen. Wij zorgen dat het CO-certificaat gehaald kan worden. We hebben er ook aan bijgedragen dat er nu acht of negen locaties zijn waar een warmtepompopleiding kan worden gevolgd.”
In 2019 werd het Centraal Register Techniek opgezet door Techniek Nederland, de vakbonden CNV en FNV, brancheorganisatie NVKL en Wij Techniek. Waarom moeten installateurs daar blij mee zijn?
“Vakmensen en bedrijven kunnen zo aan opdrachtgevers laten zien welke kwalificaties ze in huis hebben. Dat proces is geautomatiseerd. Bedrijven hoeven dat niet meer zelf bij te houden. De eerste app verwachten we deze zomer, het Vakpaspoort Techniek. We beginnen met een kleine groep en gaan testen. Hoe reageert de gebruiker? Hoe wordt de app ervaren? Waar liggen de verbeterpunten? Straks kunnen vakmensen heel eenvoudig laten zien dat hun kennis up-to-date is.”
