Bij BINX Smartility houdt men niet van de traditionele vechtcultuur in de bouw.

Zelfsturende teams bij bouwer BINX Smartility

Gepubliceerd op vrijdag 10 januari 2020

Van de vechtcultuur in de bouwsector lusten de honden geen brood. Wie is verantwoordelijk? Wie krijgt de schuld? Bij BINX Smartility hebben ze daar iets op gevonden. Het bedrijf combineert bouw- en installatietechniek en neemt naast ontwerp en realisatie ook het meerjarig onderhoud voor rekening op basis van een UAV-gc contract. Dit alles gebeurt met zelfsturende teams die het volledige vertrouwen krijgen en zelf de kar trekken.

Schuld en boete? Niet bij het in Groenlo gevestigde BINX Smartility. En dat is de verdienste van Bas en Bart. Wie? Bas Hommelink en Bart Wopereis. Zij besloten vijf jaar geleden dat bouwbedrijf Wam & Van Duren en installatiebedrijf WSi Techniek samen projecten gingen aanpakken. Dat bleek een gouden greep. Waarom? Twee gelijkwaardige partners komen altijd tot een oplossing. De vraag is niet wie de schuld heeft. De vraag is hoe je samen het probleem gaat oplossen. Ingewikkelder hoeft het niet te zijn.

Zelfsturende teams zijn in de bouwsector een zeldzaamheid. En dat is jammer. Want mensen verantwoordelijkheid geven en belangrijk maken doet wonderen. Vraag het aan een willekeurige profvoetballer en die zal het bevestigen. Niemand wil het vertrouwen beschamen. Iedereen doet zijn stinkende best. Ook bij BINX Smartility is dat het geval. BINX gaat voor de open benadering met zelfsturende teams. Daarin zitten kartrekkers, procesbewakers, engineers, modelleurs en uitvoerenden. Iedereen kiest zelf de rol die hem of haar past.

HR-adviseur Ruth Feenstra: “Onze teams zijn verantwoordelijk voor hun eigen project, bijvoorbeeld de bouw van een school. We willen dat onze opdrachtgevers en gebruikers het gebouw naar wens en zonder zorgen gebruiken. Om dat voor elkaar te krijgen, zoeken we werknemers die bij deze filosofie passen. Ons personeelsbeleid is ingestoken op kernwaardes als vertrouwen, vrijheid en eigenaarschap. Wij gaan er bij voorbaat vanuit dat onze mensen loyaal en gemotiveerd zijn en hart hebben voor de zaak.”

Oké, je kunt loyaal, gemotiveerd, betrouwbaar en helder van geest zijn, maar als een derde partij er een puinhoop van maakt, heb je alsnog een probleem. Daarom werkt BINX Smartility met UAV-gc contracten. UAV staat voor Uniforme Administratieve Voorwaarden. Daarmee worden de contractverhoudingen tussen opdrachtgever en aannemer geregeld. De toevoeging ‘gc’ staat voor geïntegreerde contracten. Feenstra: “Deze contractvorm sluit aan bij de manier waarop we samenwerken en de verantwoordelijkheid die we nemen voor het gebouw, ook tijdens de exploitatiefase. Daarin zijn we ambitieus. Wij willen de beste UAV-gc bouwer van Nederland worden.”

Alles in eigen hand dus. En de mensen moeten het doen. Of beter gezegd: de 45 vaste medewerkers, aangevuld met een flexibele schil van 25 inleners. Ook die worden meegenomen in de werkwijze van BINX en betrokken bij nieuwe ontwikkelingen. Er wordt geen onderscheid gemaakt in betrokkenheid, inspraak of aandacht tussen vast en flexibel personeel.

Voor de mensgerichte aanpak van BINX gebruikt Feenstra termen die veel aannemers vreemd in de oren zullen klinken: “Wij hebben gekozen voor de bedrijfskleur roze”, zegt ze zonder blikken of blozen. “Dat staat voor inlevingsvermogen en de vrouwelijke kant van zakendoen: oog hebben voor het probleem achter het probleem. Van ons personeelsbestand is 12,5 procent vrouw. Dat is relatief veel. We proberen het werk persoonlijk te maken en oog te hebben voor privé-omstandigheden. Als er iets aan de hand is, kan er altijd over gesproken worden.”

Beleidsregels zijn er ook, zolang ze bijdragen aan het bedrijfsbelang èn het persoonlijke belang van de medewerker. Er is aandacht voor flexibele planningen en flexibele werktijden (want werken op basis van rollen in plaats van functies vergt flexibiliteit). Er zijn volop mogelijkheden om thuis te werken, parttime te werken, vakanties individueel te plannen en ouderschapsverlof te krijgen. Bij BINX worden geschoven met werktijden, werkbelasting en werkdruk. En doordat er royaal gebruik wordt gemaakt van inleners en zzp’ers, worden de mogelijkheden verder opgerekt. Daardoor zitten het bedrijfsbelang en het belang van de individuele medewerker elkaar niet in de weg.

Dan het kantoor. Dat is ingericht zonder drempels, zodat de samenwerking wordt gestimuleerd. Feenstra licht toe: “Het is voor medewerkers altijd lastig om aan te kloppen bij de directeur en een drempel over te gaan. Dat hoeft bij ons niet. Onze directeur is geen baas maar een coach. Hij zit aan de grote tafel in het midden van het pand, waar ook andere ondersteunende functies werken. Eromheen de ‘projecteilanden’ met de zelfsturende teams van bouw- en installatiespecialisten. We hebben geen lijn/staf-structuur. Er is geen hiërarchie. Er zijn geen managers. Onze coaches zijn de aanspreekpunten en vraagbaken voor de collega’s. Zo zorgen wij voor een juiste balans tussen de eigen verantwoordelijkheid van de medewerker en de ondersteuning vanuit het bedrijf.”

Smartility is een samenvoeging van smart en utility. Nieuwe, slimme gebouwconcepten worden ontwikkeld door de eigen medewerkers. Daarvoor worden onder meer hackathons georganiseerd. Op 11 oktober vond op de werkvloer een hackathon plaats van 24 uur. Doelstelling was concrete concepten ontwikkelen om data uit gebouwen te halen en te vertalen naar een deskboard. Hoe kan realtime data zorgen voor slimmer onderhoud? En hoe kan ook de opdrachtgever daarvan profiteren? Feenstra: “Zoiets onderzoeken we in de hackathons.”

Feenstra is trots dat het gelukt is om bouw en installatietechniek samen te voegen en integraal samen te laten werken. Alom werd verwacht dat het een mislukking zou worden. Feenstra: “Die vechtcultuur veranderen lukt je nooit, werd ons vijf jaar geleden verteld. En kijk nou eens. Het is gelukt hoor. Het was een droom van Bas en Bart. En we hebben er de mensen bij gevonden die daar iets mee konden.”